امروز مقاله ای درباره رژیم فاقد گلوتن، فواید ارزش غذایی فاقد گلوتن برای شما آماده کرده ایم پس با ما همراه باشید. در رژیم فاقد گلوتن مواد غذایی مانند برنج که فاقد پروتئین گلوتن هستند، اضافه می‌شوند.
بیشتر مطالعاتی که درباره‌ی خواص غذاهای فاقد گلوتن انجام شده‌اند، افراد مبتلا به بیماری سلیاک را بررسی کرده‌اند، اما عارضه‌ی دیگری به نام حساسیت به گلوتن وجود دارد که در آن فرد به دلیل مصرف این پروتئین دچار مشکل می‌شود.
اگر به عدم تحمل گلوتن مبتلا هستید، می توانید از ماده غذایی برنج فاقد گلوتن گیلتاز استفاده کنید.
در ابتدی مقاله قرار است شما دریابید که گلوتن چیست؟ بایدها و نبایدهای رژیم غذایی فاقد گلوتن آشنا و اطلاعاتی را درباره‌ی فواید ارزش غذایی فاقد گلوتن در اختیارتان قرار دهیم. قبل از آن به شما می‌گوییم گلوتن چیست و چرا افراد نباید آن را مصرف کنند.
گلوتن چیست؟
نوعی پروتئین است که در گندم، جو و گندم سیاه به غیر از برنج یاقت می شود.
گلوتن از واژه‌ی لاتین (glue) به معنای چسب گرفته شده است، چون زمانی که با آب ترکیب می‌شود، بافت چسبنده‌ای پیدا می‌کند. خاصیت چسب مانند گلوتن به آن در ایجاد یک بافت چسبنده کمک می‌کند که باعث می‌شود نان گندم زمانی که پخته می‌شود، ور بیاید.
علاوه بر این به نان بافت مطبوعی می‌دهد. بسیاری از افراد بعد از خوردن این پروتئین موجود در گندم علائم ناخوشایندی را احساس می‌کنند.
شدیدترین واکنش به گلوتن «بیماری سلیاک» نام دارد.
بیماری سلیاک یک اختلال خود ایمنی است که در آن بدن به اشتباه به خود حمله می‌کند. این نوع بیماری بخشی از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار داده است و می‌تواند به روده‌ها آسیب برساند.
اگر بعد از خوردن گلوتن احساس ناراحتی می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. دو روش برای تشخیص بیماری سلیاک وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم.
۱. آزمایش خون
در آزمایش خون آنتی‌بادی‌هایی که به اشتباه با پروتئین گلوتن ارتباط برقرار کرده‌اند پیدا می‌شوند.
۲. بیوپسی از روده‌ی کوچک
افرادی که جواب آزمایش خونشان مثبت شده است، احتمالا باید از روده‌ی کوچک خود نمونه‌برداری کنند. در این فرآیند بخش کوچکی از روده‌ی کوچک برای بررسی برداشته می‌شود. بهتر است قبل از اینکه رژیم بدون گلوتن را دنبال کنید، آزمایش دهید. اگر آزمایش ندهید، تشخیص اینکه به سلیاک مبتلا هستید یا نه برای پزشکتان دشوار می‌شود.
چرا گلوتن برای بعضی از افراد خوب نیست؟
۱. بیماری سلیاک
سلیاک بخشی از جمعیت جهان را درگیر کرده است. بیماری سلیاک یک نوع بیماری خودایمنی است که در آن بدن به اشتباه گلوتن را به‌عنوان یک مهاجم خارجی تشخیص می‌دهد. بدن برای خارج کردن گلوتن به آن حمله می‌کند. این حمله به نواحی اطراف از جمله دیواره‌های روده هم آسیب می‌رساند. این موضوع می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی، مشکلات گوارشی شدید و آنمی شود و خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را افزایش دهد.
افراد مبتلا به التهاب سلیاک معمولا دچار شکم درد شدید، اسهال، یبوست، راش (بثورات) پوستی، ناراحتی معده، نفخ، کاهش وزن، آنمی یا کم‌خونی، خستگی و افسردگی می‌شوند. جالب است بدانید بعضی از اشخاص مبتلا به این بیماری علائم گوارشی را تجربه نمی‌کنند و در عوض ممکن است دچار سایر علائم از جمله خستگی، افسردگی و کم‌خونی شوند. هرچند این علائم با نشانه‌های سایر بیماری‌ها مشترک هستند که این موضوع تشخیص بیماری را دشوار می‌کند.
2. حساسیت به گلوتن غیرسلیاکی
باور بر این است که حساسیت به گلوتن غیرسلیاکی ۰/۵ تا ۱۳ درصد از جمعیت جهان را درگیر کرده است. افراد مبتلا به حساسیت به گلوتن غیرسلیاکی دچار حساسیت به گندم و مریضی سلیاک نیستند. هرچند آنها بعد از خوردن مواد غذایی حاوی گلوتن احساس ناراحتی می‌کنند. علائم حساسیت به گلوتن غیرسلیاکی شبیه به علائم سلیاک هستند و شامل شکم درد، نفخ، تغییر در حرکات روده، خستگی، اگزما یا بثورات پوستی می‌شوند. در نظر داشته باشید که نظرات متناقضی درباره‌ی حساسیت به گلوتن غیر سلیاکی وجود دارد. بعضی از متخصصان باور دارند که این حساسیت واقعا وجود دارد، در حالی که سایر متخصصان وجود آن را رد می‌کنند.
محققان در یک مطالعه ۳۵ فرد مبتلا به حساسیت به گلوتن غیرسلیاکی را بررسی کردند. پژوهشگران شرکت‌کنندگان را به دو گروه تقسیم کردند و به گروهی آرد برنج فاقد گلوتن و به گروه دیگر آرد گندم دادند. آنها به این نتیجه رسیدند دو سوم شرکت‌کنندگان نتوانستند به تفاوت بین این دو نوع آرد پی ببرند.
غذاهای حاوی گلوتن کدامند؟
لیست غذا های حاوی گلوتن :
- جو
- چاودار
- مالت
- مخمر آب‌جو
در ادامه لیستی از مواد غذایی را در اختیارتان قرار داده‌ایم که ممکن است حاوی گلوتن افزودنی باشند:
- نان؛ همه‌ی انواع نان‌های بر پایه‌ی گندم به غیر از انواع آرد برنج ها
- پاستا؛ همه‌ی انواع پاستاهای بر پایه‌ی گندم
- غلات؛ مگر اینکه روی آنها عبارت «فاقد گلوتن» نوشته شده باشد.
- محصولات پخته شده از جمله کیک‌ها، بیسکویت‌ها، مافین‌ها، پیتزا، خرده نان و شیرینی
- اسنک‌ها مانند شکلات، کراکر، آجیل رست شده (بو داده)، چیپس، پاپ‌کورن، چو‌ب‌شور و غذاهای بسته‌بندی شده
- سس‌ها از جمله سس سویا، سس تری‌یاکی و چاشنی سالاد
- نوشیدنی‌هایی مانند نوشیدنی‌های الکلی
- سایر مواد غذایی از جمله سوپ آبکی و کوسکوس مگر اینکه روی آنها عبارت بدون گلوتن نوشته شده باشد.
آسان‌ترین روش برای حذف گلوتن این است که مواد غذایی فرآوری نشده مثل برنج را مصرف کنید. علاوه بر این باید برچسب روی مواد غذایی که خریداری می‌کنید را بادقت بررسی کنید.
در این رژیم مصرف چه غذاهایی مجاز است؟
می‌توانید مواد غذایی بدون گلوتن مختلفی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و از خوردن غذاهای سالم و خوشمزه لذت ببرید. مواد غذایی که به‌طور طبیعی فاقد این پروتئین هستند، در ادامه آورده شده‌اند:
- گوشت و ماهی؛ تمام انواع گوشت و ماهی، به غیر از گوشت‌های پردازش شده
- تخم‌مرغ؛ تمام انواع تخم‌مرغ به‌طور طبیعی گلوتن ندارند.
- غلات؛ کینوا، برنج، گندم سیاه، نشاسته‌ی کاساوا، دانه‌ی ذرت
- لبنیات؛ محصولات لبنی ساده مثل شیر، ماست و پنیر معمولی. محصولات لبنی طعم‌دار ممکن است مواد افزودنی حاوی گلوتن داشته باشند. بنابراین برچسب روی مواد غذایی را بادقت بررسی کنید.
- میوه‌ها و سبزیجات؛ تمام انواع میوه‌ها و سبزیجات به‌طور طبیعی بدون گلوتن هستند.
- نشاسته و آرد؛ سیب‌زمینی، آرد سیب‌زمینی، ذرت، آرد ذرت، آرد نخود، آرد سویا، آرد بادام، آرد نارگیل
- مغزها و دانه‌ها؛ تمام انواع مغزها و دانه‌ها
- روغن‌ها؛ تمام انواع روغن سبزیجات و کره
- گیاهان و ادویه‌ها؛ تمام انواع ادویه‌ها و گیاهان
- نوشیدنی‌ها؛ بیشتر نوشیدنی های فاقد گلوتن
یک رژیم غذایی 3 روزه فاقد گلوتن را به شما نمایش می دهیم.
روز اول:
1-صبحانه: فرنی/برنج گیلتاز + چای سبز یا سیاه (همراه با چای می‌توانید شیرینی زنجفیلی مصرف کنید.)
2-ناهار: سوپ مرغ یا مرغ و برنج + سبزیجات
3-شام: ماهی آب‌‌پز
روز دوم:
1-صبحانه: عدسی
2-ناهار: برنج وخورش + سالاد سبزیجات
3-شام: پودینگ برنج
روز سوم:
1-صبحانه: تخم مرغ، سیب زمینی پخته، چای سیاه یا سبز
2-ناهار: کتلت و سالاد
3-شام: سوپ
همچنین در پایان می توانید لیست محصولات صنایع غذایی ایرانی گیلتاز که فاقد گلوتن می باشد را و تهیه کنید.
برنج قهوه ای
برنج دودی
آرد برنج
