دلیل عطر و بوی برنج اصیل گیلان
دلیل عطر و بوی برنج اصیل گیلان
عطر برنج یکی از مزیت های اصلی و مهم خرید برنج محسوب می شود. بهترین و مرغوب ترین نوع برنج عطردار و فوق العاده ایرانی، برای شمال کشور، گیلان می باشد، گیلان قطب اصلی و مهم کشت برنج درجه یک و عطری در ایران محسوب می شود و پای ثابت سفره های ایرانی به شمار می رود. موارد بسیار زیادی وجود دارد که سبب میشود برنج، عطر و بوی بینظیر و خوبی داشته باشد.
دانههای برنج نیز مثل هر ماده غذایی دیگر، دارای عطر و بو خاصی می باشند. اما بوی برنج گیلانی یکی از نوستالژی ترین عطر سفره ما ایرانی هاست که هرایرانی آن را تجربه کرده است. برنج گیلتاز گیلان یکی از بهترین نوع برنجهای معطر و خوشبوی ایرانی است.
تشخیص برنج معطر گیلان
یکی از مواردی که هنگام خرید برنج باید به آن توجه کنید عطر برنج است. برای تشخیص عطری بودن برنج، شما میتوانید مقداری از برنج را بردارید و آن را بو کنید؛ اگر کمی با دهان به آن بخار دهید، راحتتر میتوانید عطر و مزه آن را احساس کنید. برنجهایی که دارای عطر بیشتر می باشند، تازه و با کیفیت تر هستند.
یکی از روشهای تشخیص برنج معطر مرغوب، بوی خوش آن حتی با وجود در کیسه برنج است. درست است که هر چقدر دانه دارای طول بلند و نازک باشد، بیشتر مورد استقبال مصرفکنندگان قرار میگیرد؛ اما برنجهای دانه بلند معمولاً عطر کمتری دارند. البته خوشپخت بودن برنج، باعث میشود، که برنج راحتتر طبخ شود، و در نتیجه از نشاسته و کیفیت خوبی برخوردار باشد.
هنگام خرید برنج، باید به برخی ویژگیهای ظاهری برنج توجه کنید تا بتوانید کیفیت آن را ارزیابی کنید:
- دانههای یکدست:
یکی از مهمترین نشانههای برنج باکیفیت، یکدستی دانههای آن است. اگر دانههای برنج بهطور یکنواخت دراز و کشیده باشند و دانههای شکسته یا خرد شده کمتری داشته باشند، نشاندهنده کیفیت بالای آن برنج است. برنجهای بیکیفیت معمولا دانههای خرد شده و ناهمگونی دارند. - بوی معطر:
برنج ایرانی اصیل بوی بسیار دلپذیری دارد. یکی از سادهترین روشها برای تشخیص برنج باکیفیت این است که مقداری از آن را بو کنید. برنجهای اصیل ایرانی مانند طارم و هاشمی عطری طبیعی و خوشایند دارند. این بو ناشی از ترکیبات طبیعی برنج است و هرچه بوی برنج قویتر و خوشایندتر باشد، کیفیت آن بالاتر است. - شفافیت و رنگ:
برنجهای باکیفیت معمولا رنگ شفاف و روشنی دارند. رنگ برنج باید سفید متمایل به کرمی یا کمی زرد باشد. برنجهایی که رنگ مات یا خاکستری دارند، معمولا برنجهای کهنه یا کمکیفیت هستند. - تست پخت:
یکی دیگر از راههای تشخیص برنج باکیفیت، تست پخت آن است. برنج باکیفیت هنگام پخت دانههای بلند و جدا از هم دارد و حالت چسبنده پیدا نمیکند. همچنین برنج بعد از پخت باید طعمی لذیذ و عطری طبیعی داشته باشد که نشاندهنده کیفیت آن است.
عوامل تاثیرگذار بر عطر و بوی برنج اصیل گیلان
اکثر کشاورزان نوع برنج معطر و خوش بو را در شمال کشور گیلان کشت و برداشت میکنند. از جمله عوامل متعددی که در معطر شدن برنج نقش دارند و به طور مستقیم بر روی کیفیت برنج هم اثر گذارند میتوان به موارد زیر را اشاره کرد:
- خاک مرغوب و باکیفیت، از مهمترین و اصلی ترین مواردی است که تاثیر مستقیم بر کیفیت و عطر برنج دارد. هر چه بیشتر خاک حاصلخیز و مرطوب تر باشد، برنج بهتر در آن رشد میکند و کشاورزان نیز برنج معطر و خوش بو تری برداشت میکنند.
- کیفیت برنج به میزان درجه حرارت و دمای هوا وابستگی دارد؛ به خصوص که این موضوع هنگام گلدهی و پر شدن دانه، از اهمیت ویژهای برخوردار است. بنابرین باید به بازه زمانی یا فصلی کشت برنج توجه شود.
- نیتروژن یکی از کودهایی می باشد که سبب بهبود کیفیت و مرغوبیت برنج میشود. از دیگر کودهای مهم که تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت و عطر برنج میگذارد، کود پتاسیم است. پتاسیم باعث سفیدتر شدن برنج و معطر بودن آن میشود.
- میزان آب و مهیا بودن شرایط جوی، یکی دیگر از عامل برنج عطری است. همانطور که گفته شد، زمان کشت برنج بسیار مهم است، به این علت کیفیت برنج کشت اول تابستان و برنج کشت دوم پاییزه متفاوت است.
عوامل کاهشدهنده یا از بین برنده عطر برنج:
- استفاده از خشککنهای صنعتی برنج با دمای زیاد، سرعت تبخیر را افزایش داده و باعث از دست رفتن ترکیبات معطر و فرار برنج میشود.
- قرار دادن برنج در معرض رطوبت، گرما، نور مستقیم خورشید یا بوهای نامطبوع (مانند بوی مواد شوینده، پلاستیک یا ادویهها) میتواند باعث کاهش عطر و حتی گرفتن بوی نامطبوع به برنج شود.
- شستن مکرر و با شدت برنج، به خصوص با آب گرم، میتواند برخی از ترکیبات معطر محلول در آب را از بین ببرد.
- آفتکشها یا مواد نگهدارنده نامناسب که در مراحل تولید یا نگهداری برنج به کار میروند، میتوانند به طور جدی بر عطر و کیفیت آن تأثیر منفی بگذارند.
- برنج کهنه، به خصوص اگر به درستی نگهداری نشده باشد، به تدریج عطر خود را از دست میدهد.
- نگهداری برنج در جای خشک و خنک، دور از نور و بوهای خارجی، و در بستهبندی مناسب (مانند کیسههای پارچهای) بهترین روش برای حفظ بوی طبیعی و عطر دلانگیز برنج هاشمی است. حتی در نظر گرفتن محل نگهداری در آشپزخانه، یعنی دور از مواد شوینده و ادویهها، نیز اهمیت دارد.
اشتباهات رایج در پخت برنج گیلان:
متأسفانه، برخی اشتباهات رایج در فرآیند پخت، میتوانند به راحتی عطر و طعم برنج گیلان را از بین ببرند و حاصل زحمات کشاورز را هدر دهند. شناخت این اشتباهات و اجتناب از آنها، کلید پخت برنجی خوشعطر و لذیذ است.
رایجترین اشتباهات در پخت برنج که منجر به کاهش یا از بین رفتن عطر آن میشوند:
- شستوشوی بیش از حد برنج:
برنج هاشمی، مانند بسیاری از برنجهای عطردار، حاوی ترکیبات معطری است که بخشی از آنها محلول در آب هستند. شستن برنج چندین بار و با شدت زیاد، به خصوص با آب گرم، باعث میشود این ترکیبات معطر به همراه نشاسته اضافی شسته شده و از دانه برنج خارج شوند.
برنج را فقط تا زمانی بشویید که آب آن شفاف شود (معمولاً 2 تا 3 بار کافی است). از سابیدن شدید دانهها خودداری کنید. - استفاده از آب زیاد و حرارت بالا در ابتدای پخت:
تصور غلطی مبنی بر نیاز به آب زیاد برای برنج وجود دارد. استفاده از آب بیش از حد لازم، به خصوص در ابتدای پخت، باعث میشود دانههای برنج بیش از حد خیس خورده و در دماهای بالا، مولکولهای معطر با بخار آب تبخیر شوند. همچنین، حرارت بالای اولیه باعث میشود آب زودتر بجوشد و مواد معطر همراه آن خارج شوند.
از مقدار آب مناسب (حدود 1 تا 1.5 پیمانه آب به ازای هر پیمانه برنج، بسته به روش پخت) استفاده کنید. - پخت با درب باز و حرارت بالا در طولانی مدت:
مشکل: پخت برنج با درب باز، به خصوص در مراحل اولیه جوشیدن، باعث میشود بخار آب و به همراه آن، ترکیبات معطر برنج به سرعت متصاعد شده و از قابلمه خارج شوند. حرارت بالای مداوم نیز این تبخیر را تشدید میکند.
پس از جوش آمدن اولیه آب و ریختن برنج، درب قابلمه را بگذارید. زمانی که برنج شروع به دم کشیدن میکند، حرارت را به شدت کم کنید. - استفاده از ظروف نامناسب:
ظروف با کیفیت پایین، نازک یا با قابلیت تبادل حرارتی نامناسب، میتوانند باعث سوختن ته برنج یا نپختن یکنواخت آن شوند. این موضوع به طور غیرمستقیم بر کیفیت عطر تأثیر میگذارد.
از قابلمههایی با کف ضخیم و جنس خوب استفاده کنید که حرارت را به طور یکنواخت پخش کنند. - نکات مربوط به دمکشی:
دمکشی صحیح، مرحلهای حیاتی برای حفظ عطر برنج است. اگر حرارت زیر قابلمه زیاد باشد یا بخار به درستی حبس نشود، عطر برنج فرار میکند.
در مرحله دمکشی، حرارت باید بسیار ملایم باشد (اغلب با استفاده از شعله پخشکن). اطمینان حاصل کنید که درب قابلمه به خوبی بسته شده است (میتوانید از دمکنی پارچهای استفاده کنید) تا بخار و عطر برنج در داخل قابلمه باقی بماند. - نگهداری برنج پخته شده:
برنج پخته شده اگر برای مدت طولانی در معرض هوا باقی بماند، عطر و طعم خود را از دست میدهد.
پس از پخت، برنج را بلافاصله در ظرف دربسته نگهداری کنید و در صورت نیاز مجدداً گرم کنید.
روشهایی از بین بردن بوی بد برنج:
برنج خشک شده، معمولاً عطر و بوی دلپذیری دارد. ولی اگر برنجی که خریداری کردهاید بوی نم و یا نامطلوبی دارد، میتوانید این روشها را برای رفع بوی بد برنج امتحان کنید:
- برنج باید در جای خشک و ظرف خشک، نگهداری شود؛ چرا که رطوبت سبب تغییر بو در برنج میشود.
- برنج را بر روی پارچهای تمیز در هوای آزاد قرار دهید؛ این کار بوی نم برنج و بوی بد آن را از بین میبرد.
- برنج را در معرض مستقیم نور آفتاب قرار ندهید؛ چرا که سبب پوک شدن دانههای آن میشود.
- قبل از پختن برنج، آبکشی نمودن زیاد برنج خشک و شست وشو با نمک زیاد، بوی بد برنج را از بین میبرد.
- هنگام طبخ برنج میتوانید از یک پیاز استفاده کنید. برای رفع بوی بد برنج، پیاز را داخل ظرف برنج قرار دهید.
نکته مهم: همیشه قبل از خرید، برنج را بو کنید. بوی تازگی و طراوت، مهمترین نشانه برنج هاشمی عطردار است. خرید برنج مرغوب از گیلتاز نیز تضمینکننده اصالت و کیفیت عطر و طعم برنج است.
نکته مهم: دلیل عطر و بوی برنج اصیل گیلان پخت درست برنج می باشد. بهترین روش، شروع پخت با شعله متوسط، سپس کاهش شدید حرارت در زمان دمکشی و استفاده از درب نیمهباز در اوایل پخت و سپس بستن کامل درب برای دمکشی با بخار کنترلشده است. هدف، به دام انداختن عطر در دانههای برنج است.
کلام آخر:
خرید برنج باکیفیت ایرانی نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. با شناخت انواع برنج و توجه به ویژگیهای ظاهری و حسی آن، میتوانید برنجی باکیفیت و مناسب برای مصرف خود انتخاب کنید. همچنین، می توانید با خرید برنج اصیل گیلان از منابع معتبر مانند گیلتاز طعم اصیل برنج ایرانی را تجربه کنید.
